Scholieren en het archief op zee tijdens de Kunst- en cultuurroute 2013

Komende maandag en dinsdag vindt weer de Kunst- en cultuurroute weer plaats. Doelgroep is groep 7/8 van het basisonderwijs. Ook wij zijn dit jaar van de partij. Het is altijd wikken wikken en wegen wat je als archiefdienst doet op zo’n dag. Het moet én leerzaam zijn én toch een hoog entertainmentgehalte hebben én laten zien wat een archiefdienst is en doet. In de afgelopen maanden is veel werk gestoken in het archief van de Kon.Mij. De Schelde. Zo zijn afgelopen week de laatste scheepsbouwtekeningen overgebracht van het hoofdkantoor naar het gemeentearchief. De komende jaren moet nog veel tijd worden gestoken in het beschrijven van deze tekeningen. Maar wat heeft dit nu te maken met het aanstaande bezoek van de scholieren? Wel, tijdens de voorinventarisatie kwamen ook tekeningen van stoelen, banken en bedden tevoorschijn die bestemd voor de schepen. Het idee was snel geboren. Als we nu eens het nuttige en het aangename verenigen. De kinderen krijgen eerst een rondleiding in de kluis waarbij van alles wordt verteld over wat een gemeentearchief is en doet. Voor de uitleg van het verhaal gebruiken wij tekeningen, foto’s en boeken uit het Scheldearchief. De volgende stap is een opdracht op de studiezaal. Niet het opzoeken van foto’s op de computer of artikelen in de krant. Neen, ze moeten hun creativiteit gaan gebruiken. In de archiefbewaarplaats hebben ze een indruk gekregen van water allemaal komt kijken bij het ontwerpen en bouwen van een schip. De opdracht is simpel. Een imaginaire scheepvaartmaatschappij genaamd De Vlissingse Fles wil op 1 juni 2014 starten met een veerbootlijn tussen Vlissingen en Engeland. Ze heeft echter nog niets, geen schip, geen reclamemateriaal etc. De kids worden gevraagd om te helpen. Ze mogen hierbij kiezen uit het zelf ontwerpen c.q. inrichten van een schip, het ontwerpen van meubilair, een logo of een reclameaffiche. Op de studiezaal ligt archiefmateriaal als een tekening van een koopvaardijschip, het stoffeerplan en voorbeelden van meubilair. Verder een origineel stalenboek van datzelfde schip met voorbeelden van de gebruikte vloerbedekking, houtsoorten en behang en een reclame affiche. Het is nu aan hen om met hun creativiteit te wedijveren met de professionals. De mooiste uitwerkingen worden geplaatst of op website en/of weblog. De potloden zijn inmiddels geslepen.

Het fotoarchief van de scheepswerf Kon.Mij. De Schelde 1875-1970

Het gemeentearchief Vlissingen beheert al sinds enkele jaren het directiearchief van de scheepswerf Kon. Mijn De Schelde 1875-1970 en het 'grote' foto- en negatievenarchief van dezelfde werf. Om een idee te krijgen van de omvang van dat fotografiearchief, we praten over meer dan 100.000 foto's en negatieven. Zo zijn er enkele tienduizenden glasnegatieven bewaard. Over de eerste 40 jaar echter zijn helaas niet zoveel foto's aanwezig. Om deze rijke bron optimaal te kunnen gebruiken, zal nog heel wat werk verzet worden. Zo moet bijvoorbeeld de eerste serie glasnegatieven daterende van voor de Tweede Wereldoorlog gereinigd en gescand worden. Dat reinigen moet én secuur én heel voorzichtig gebeuren. Niet alleen omdat glas breekbaar is en vanwege het gevaar voor krassen. Het negatief dat gehecht wordt aan het glasnegatief is ook kwetsbaar, gemakkelijk te beschadigen en gevoelig voor vocht en temperatuurwisselingen. Op het archief hebben we enkele voorbeelden wat vocht en temperatuur kunnen aanrichten. Het lijkt wel alsof een slang zijn oude huid verliest. Het negatief komt los van de glasplaat, te beginnen vanaf de randen, het krult om en scheurt. Een niet omkeerbaar proces. Het verschil met de slang is echter dat deze blijft leven, het glasnegatief is ten dode opgeschreven. Na het reinigen kunnen de negatieven gescand worden bij daarin gespecialiseerde bedrijven. De volgende stap is aanpassing van de bestaande beschrijvingen: wat en wie staan erop, wat gebeurt, welk jaar etc. En dan - eindelijk -kunnen de resultaten digitaal aan het publiek worden gepresenteerd. Het gaat stap voor stap, en nooit snel genoeg niet naar onze zin en niet naar de zin van het publiek, maar het eindresultaat zal er naar zijn. Een fotoarchief niet alleen van belang voor Vlissingen of Zeeland, neen, wereldwijd! De Schelde bouwde niet alleen voor Nederlandse rederijen, maar van het begin af ook voor het buitenland bijvoorbeeld na de Tweede Wereldoorlog diverse schepen voor Rusland en Ghana.

Voor degenen die niet kunnen wachten, het gemeentearchief heeft zelf een schitterend fotoarchief met meer dan 50.000 foto's van straten, mensen, gebouwen en natuurlijk ook schepen. Via onze website BEELDCOLLECTIE al te zien.